Trong thời đại thông tin ngày nay, hàng ngày chúng ta phải tiếp cận vô cùng nhiều lượng thông tin đến từ các nguồn khác nhau. Biết nhiều thông tin như vậy là tốt nhưng không biết cách tiếp nhận và “tiêu hóa” nó thì đôi khi lại là thảm họa. Thông tin hay bất kể điều gì trên đời, kể cả ăn – ngủ, không phải cứ nhiều là tốt. Ngộ độc thực phẩm là thứ ngộ độc tức thì và dễ nhận biết, dễ xử lý (nếu không quá nặng) vì cơ thể mình có chức năng phản ứng trước độc tố từ thực phẩm. Ngộ độc thông tin lại khác. Không dễ phát hiện, không dễ sửa đổi, đôi khi dẫn đến sự thay đổi tư tưởng và từ đó thay đổi cả cuộc đời một con người. Bởi cơ thể ta không có cơ chế tự nhận diện độc tố của thông tin. Để nhận dạng nó, chúng ta phải tự mình chiêm nghiệm và xây dựng cho mình một cách tiếp cận thông tin khoa học, biện chứng.


Chúng ta hay có câu nói vui cửa miệng là: “Dân ta phải biết sử ta. Cái gì không biết thì tra google”!
Thực tế đúng là vậy. Phải tra google thì mới tìm đến các đầu mối thông tin chứ?! Nhưng đó mới chỉ là một nửa của chặng đường. Chỉ trong vài giây, chúng ta tìm được hàng triệu kết quả liên quan đến điều cần biết. Điều đó đâu có nghĩa là con đường đến với tri thức, đến với sự thật lại dễ dàng và ngắn ngủi như vậy! Trong thời đại thông tin, bất cứ ai cũng có thể tự sản xuất thông tin và đưa lên mạng. Với những kỹ xảo phổ cập hiện nay, bạn thậm chí không nên vội tin vào cả những đoạn phim sống động chứ đừng nói là chỉ đọc mà thôi.

Một trong những nguồn thông tin mà rất nhiều người tuyệt đối tin vào là trang Wikipedia, có lẽ bởi cái tên mỹ miều là “Bách khoa toàn thư mở”. Thực tế thì bất kỳ ai, chỉ cần đăng ký là thành viên của nó, đều có thể đưa thông tin lên trên trang web này. Bản thân tôi cũng đã nhiều lần “nghịch ngợm” nó. Cũng chính vì vậy, nhiều người có kinh nghiệm thường gọi trang web này là “Wiki cám lợn”. Nói vậy thôi chứ không có nghĩa là những gì đăng trên trang web này là không có giá trị mà ngược lại là nó có rất nhiều giá trị tham khảo. Nhưng để sử dụng thông tin của nó hiệu quả và không bị “mắc lỡm” thì cần phải phát huy bộ lọc thông tin của bản thân mình.

Sở dĩ tôi nói nhiều về trang Wikipedia này vì hôm nay tôi thấy một số bạn bàn luận về Cộng hòa miền Nam Việt Nam (CHMNVN), có đăng một hình ảnh được cho là quốc huy của chính thể này, như dưới đây:

Hình 1: Hình ảnh được cho là “quốc huy của Cộng hòa miền Nam Việt Nam”

Nguồn của hình ảnh này chính là ở trang Wikipedia.

Cộng hòa miền Nam Việt Nam là gì?

Danh xưng này nhiều người còn chưa biết, nhiều người lại nhầm nó với chính thể tay sai cho giặc là Việt Nam cộng hòa. Theo định nghĩa trên Wikipedia là: “Cộng hòa miền Nam Việt Nam là tên gọi của chính thể do Đại hội Quốc dân Miền Nam nòng cốt Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam, Liên minh các Lực lượng Dân tộc, Dân chủ và Hòa bình Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam thành lập ở miền Nam Việt Nam để tạo uy thế chính trị trên bình diện quốc tế, chống lại quân đội Mỹ và chính quyền Việt Nam Cộng hòa.”. Đây thực chất là một “con bài” trong việc đấu tranh chính trị của ta đối với Mỹ ngụy trên bình diện quốc tế đặc biệt là phục vụ cho việc đàm phán hiệp định Paris.

CHMNVN trên Wikipedia

Cộng hòa miền Nam Việt Nam ra đời năm 1969 và tồn tại đến 1976 thì tổng tuyển cử, hòa mình vào nước CHXHCN Việt Nam thống nhất. Trong thời gian tồn tại, “quốc ca” của CHMNVN cũng là bài hát chính thức của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam là “Giải phóng miền Nam”, một tác phẩm của bộ 3 Lưu Hữu Phước, Huỳnh Văn Tiểng, Mai Văn Bộ sáng tác năm 1961. Còn “quốc huy” của CHMNVN thì tôi chưa thấy ai nói tới hay tìm được tài liệu nào về nó, ngoại trừ xuất phát từ Wikipedia. Vậy có hay không cái gọi là “quốc huy của Cộng hòa miền Nam Việt Nam”?

Quốc huy của Cộng hòa miền Nam Việt Nam?

Thông thường, nói đến những biểu tượng của một thể chế, người ta sẽ nghĩ đến “bộ ba bảo bối”: quốc kỳ, quốc ca và quốc huy. Tuy nhiên, trên thực tế, không phải lúc nào một thể chế cũng tồn tại đồng thời 3 biểu tượng này. Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời ngày 2/9/1945, có bản hiến pháp đầu tiên ngày 9/11/1946 nhưng đến kỳ họp thứ năm của Quốc hội khoá I (15 – 20/9/1955), quốc huy mới được lựa chọn. Mẫu Quốc huy này do các danh hoạ Bùi Trang Chước và Trần Văn Cẩn đồng sáng tác (họa sĩ Bùi Trang Chước vẽ mẫu Quốc huy để làm cơ sở lựa chọn và họa sĩ Trần Văn Cẩn đã chỉnh sửa hoàn thiện mẫu Quốc huy theo ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo để trình Quốc hội phê duyệt).

Hình 2: Quốc huy Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (1956 – 1976)

Quốc huy Việt Nam hình tròn, nền đỏ tươi, ở giữa có ngôi sao vàng năm cánh tượng trưng cho lịch sử cách mạng, tinh thần đoàn kết của dân tộc ta; bông lúa vàng bao quanh tượng trưng cho nền nông nghiệp vững chắc; dòng chữ tên nước phía dưới và bánh xe răng cưa tượng trưng cho nền nông nghiệp cũng như xu hướng công nghiệp hoá, hiện đại hóa. Khi đổi tên nước thành CHXHCN Việt Nam năm 1976, quốc huy được giữ nguyên và chỉ thay đổi phần tên nước.

Hình 3: Quốc huy nước CHXHCN Việt Nam

So sánh các hình ảnh trên, ta có thể thấy rằng, hình ảnh được cho là quốc huy của CHMNVN giống hệt quốc huy VNDCCH, chỉ khác phần nội dung trên nền đỏ (bản đồ VN so với ngôi sao năm cánh và bánh xe). Nhưng có một chi tiết không hợp lý là trong phần ghi tên nước, của “quốc huy CHMNVN” sẽ đọc tên nước thành “Việt Nam Cộng hòa Miền Nam”!? Ngoài ra, việc trên quốc huy mà đặt hình ảnh lãnh thổ quốc gia như vậy là vô cùng hiếm gặp. Kỳ lạ hơn, trên quốc huy còn có các chấm vàng, biểu trưng cho các hòn đảo Phú Quốc, Côn Đảo, Bạch Long Vỹ và … đảo Phú Quý trong khi “bỏ rơi” 2 quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa!

 “Quốc huy” dỏm!

Với những nghi ngờ đó, tôi vào tìm hiểu trong trang Wikipedia thì bức ảnh về “quốc huy của CHMNVN” được một người dùng (user) có tên hiệu (nickname) là Shibo77 tải lên ngày 1/1/2013. Bức ảnh này sau đó được sử dụng hàng loạt trong hệ thống Wikipedia (các nền tảng tiếng nước khác), trong các bài viết cùng chủ đề.

“Truy” tiếp theo các thảo luận của user này với các thành viên khác thì tôi thấy đoạn trao đổi dưới đây:

Đây là phần trả lời của Shibo77 cho Antemister khi Antemister hỏi về nguồn gốc của 2 bức ảnh về quốc huy của Cộng Hòa Nam Kỳ (Republic of Cochinchina) và Cộng hòa miền Nam Việt Nam (Republic of South Vietnam). Đại khái là anh ta đã lấy biểu tượng của Việt Nam Cộng hòa ( File:Coat of Arms of South Vietnam (1963 – 1975).svg) để làm biểu tượng cho Cộng hòa Nam Kỳ (File:Coat of Arms of the Republic of Cochinchina.svg – đã xóa) và quốc huy VNDCCH + bản đồ Việt Nam (File:Coat of arms of North Vietnam.svg+File:Vietnam location map.svg) để làm quốc huy CHMNVN.

Như vậy đã rõ. Chẳng hề có cái gọi là quốc huy của CHMNVN mà thực ra chỉ là một sản phẩm của một “cư dân mạng” nào đó. Nhưng điều nguy hại là “đồ dỏm” này lại nghiễm nhiên trở thành thông tin “khoa học lịch sử” của “từ điển bách khoa mở”, vốn là “sàng túi khôn” cho rất nhiều người dùng, thậm chí cho cả giới báo chí nước nhà. Và không biết ngoài nó ra, còn bao nhiêu loại “bom bẩn thông tin” tương tự nữa!?

© Đạo Sĩ Chăn Gà

😍😍Nếu bạn thấy nội dung này có giá trị, hãy mời bần đạo một ly cà phê nhé!😍😍