Một ngày mùa hạ năm Kỷ Hợi (1959), tại ngôi “nhà trắng”, sau khi rít liền mấy điếu thuốc phiện, Hoàng nhổm dậy nhìn ra chợ, thấp thỏm chờ đợi. Mỹ Thuận ngừng tay tiêm thuốc, nhìn chồng, buồn bã suy nghĩ miên man.

Từ ngày hòa bình lập lại đến giờ, mới có 4 năm, mà mảnh đất Đồng Văn này thay đổi nhiều
quá.

Đầu tiên là những cánh tay đắc lực, những tướng chỉ huy rơi rụng, xa dần vợ chồng thị. Mã Học Văn đã già, không chỉ huy quân đội nữa, Hoàng cho về làm chủ tịch xã Sủng Là để giữ vùng Sủng Là, Phó Bảng, rồi đưa vào làm ủy viên Mặt trận. Bề ngoài làm cán bộ Việt Minh nhưng bên trong Văn một lòng một dạ với họ Hoàng. Hai con Văn mỗi đứa một ngả. Mã Chính Minh không chỉ huy quân chính quy nữa, về chỉ huy dân quân xã Sủng Là, nằm im chờ thời cơ. Mã Chính Lâm làm Huyện đội trưởng, theo hẳn cách mạng, chống lại Hoàng.

Chí Song làm Ủy viên Ủy ban khu. Chí Ân làm cán bộ tỉnh. “Chà, có tiếng mà không có miếng! Chức quyền cao đấy, nhưng xa cái đất Đồng Văn này thì còn làm ăn được gì, lại cũng đành chờ thời thôi”. Rồi quyền hành, nguồn lợi của vợ chồng thị cứ bị mất dần.

Mọi thứ thuế, Chính phủ thu, Hoàng không được thu nữa. Chính phủ vận động nhân dân bỏ trồng thuốc phiện, vì thuốc phiện làm cho người ta ốm yếu gày còm, lại là thứ bọn gian thương nước ngoài lợi dụng buôn bán. Thị nhìn những cánh rừng thuốc phiện trước kia không còn nữa mà lòng đau như cắt. Mỗi năm thế là thị mất món tiền lớn. Thay vào đó Chính phủ bảo dân trồng bắp.

Để chống lại, Hoàng cho Sùng Mí Chiu đổi “Cứu quốc tiễu cộng đảng” thành “Hội đánh rắn đỏ”. Hội ngấm ngầm tập hợp lực lượng. Năm 1956, Hoàng cho Giàng Vạn Sùng chuẩn bị quân, định nổi lên đánh chính quyền theo vụ Nậm Trịnh bên Trung Quốc. Nhưng rồi vụ Nậm Trịnh bị dập tắt, Giàng Vạn Sùng không dám nổi lên. Từ đó đến nay, Hoàng phải im lặng chờ thời.

Vừa qua, bầu lại Hội đồng nhân dân, Hoàng không trúng cử, không được làm chủ tịch Đồng Văn nữa. Thay hắn là Vù Mí Kẻ. Thị nghĩ: “Chà, sự đời thật là lạ lùng, Vù Mí Kẻ, thằng mã phu của chồng ta mà làm chủ tịch. Chẳng có chữ nghĩa gì, nghèo xơ xác, mà lại làm quan đứng đầu huyện này ư? Thế mà dân Mèo lại hớn hở nói: “Chả cần có chữ trong bụng nhiều, cần nhất là tấm lòng vì người Mèo nghèo khổ”. Ở dưới các xã, tất cả các chủ tịch cũ, tay chân Hoàng bị thay thế.
– “Toàn bọn khố rách áo ôm, tay chân của Cộng sản lên thay. Thật sâu bọ lên làm người”.

Chính quyền thu súng. Những súng trước kia Hoàng trang bị cho lính của mình, sau chuyển cho “dân quân” các xã, chờ khi nào cụ gọi thì nổi lên. Bây giờ lấy giao cho xã đội, dân quân mới. Thấy cứ để ta thu hết thì chúng lấy đâu ra súng nổi lên sau này, Hoàng đã ra lệnh cho xã đội cũ kiên quyết không trao lại súng. Mã Chính Lâm đi các xã đòi thu, Hoàng cử Mã Học Văn đến phá.

Chính quyền lại làm đường ô tô từ Hà Giang lên Đồng Văn, để chở dầu, muối, hàng hóa lên cho dân. “Thế thì ta còn buôn bán với ai? Thế thì dân nó sướng, nó sướng rồi càng theo Cộng sản, nó không theo mình” Thuận nghĩ.

Hoàng lo nhất là mấy tháng nay, cả Đồng Văn đang phát động dân vào hợp tác, làm ăn chung. Ruộng đất tập trung lên chủ nghĩa xã hội. Nếu đẩy được dân lên hợp tác, lên xã hội chủ nghĩa thì Hoàng không còn hy vọng tự do bóc lột, quyền hành như xưa nữa.

Điều sợ nhất vừa qua chính quyền bắt một loạt tới 40 tên đặc vụ lẩn lút ở Đồng Văn. Thuận tiếc Sần Sử Phán, một nữ đặc vụ, vợ tên Hầu sư trưởng Tưởng, Phán được Chí Song, Chí Ân giấu ở nhà Mã Học Văn. Song, Ân dùng Phán vừa làm người liên lạc giữa bọn đặc vụ Tưởng và chúng, vừa làm đồ giải trí. Chán chê, Song, Ân gả cho tên đặc vụ Cắm Nhục Coóng. Phán và chồng cùng

bị bắt trong số 40 tên đặc vụ kia. Là đàn bà, có bản lĩnh như Phán là hiếm lắm. Giá như thời thế không chuyển vần, còn quyền hành như trước, thị sẽ lấy Phán làm thư ký riêng.

– Thuốc!

Tiếng Hoàng gọi làm thị ngừng suy nghĩ. Thị vội đưa bàn tay búp măng, thoăn thoắt tiêm thuốc.

Bỗng có tiếng chân bước vội lên gác. Thào Sè Na vào báo:

– Thưa Lã quan, Vàng Chúng Dình đến gặp Lão quan!

Hoàng ra lệnh:

– Cho vào!

Thào Sè Na hấp tấp chạy ra. Mỹ Thuận ngừng tay tiêm thuốc, quay sang hỏi chồng:

– Chúng Dình là người thế nào?

Hoàng nhả hơi thuốc, thủng thẳng:

– Tên này ở Má Sấn (Tùng Cảng, Trung Quốc). Hồi Pháp thuộc, Sùng Mí Chảng đánh Pháp ở Đồng Văn ta, một tướng của Chảng là Vàng Sáy Hòa được Chảng cho cầm quân đánh Pháp. Chảng và Hòa bị ông và cha ta giúp Pháp đánh bại. Hòa chạy sang Tàu, sống lẩn lút ở Tùng Cảng, sau phản bội, làm quan cho Tưởng.

Hòa sinh ra Vàng Chúng Dình. Chúng Dình còn có tên là Vàng Diu Sài tức Vương Hữu Tài, một người họ Vương có tài.

– Cho vào!

Thào Sè Na hấp tấp chạy ra. Mỹ Thuận ngừng tay tiêm thuốc, quay sang hỏi chồng:

– Chúng Dình là người thế nào?

Hoàng nhả hơi thuốc, thủng thẳng:

Hòa sinh ra Vàng Chúng Dình. Chúng Dình còn có tên là Vàng Diu Sài tức Vương Hữu Tài, một người họ Vương có tài.

Khi Giải phóng quân đánh Tưởng, giết Sáy Hòa. Dình căm thù Cộng sản, xung vào quân Tưởng. Tưởng rút, đưa Dình ra Đài Loan huấn luyện thành một tên gián điệp rồi tung về hoạt động ở vùng biên giới này. Hắn tuy trẻ nhưng có nhiều mưu lược, dũng mãnh. Hắn đã tập hợp được hàng nghìn tên phỉ đánh nhau với Giải phóng quân Trung Quốc ở Nậm Trịnh. Thất bại, hắn nằm im chờ thời. Giờ thời cơ đến, hắn liên lạc với ta. Hôm nay hắn đến đây bàn việc lớn.
Mỹ Thuận tỏ vẻ hài lòng, khen chồng tìm được người có thể tin cậy. Gần một năm nay, mụ Síu về Hà Nội, công việc quốc gia đại sự, Thuận phải thay mẹ bàn bạc với Hoàng. Nhưng thị hơi phật lòng là chuyện tiến cử Chúng Dình, thị chưa được biết trước. Có lẽ lại bọn Học Văn, Mi Chiu, Vạn Quả xui Hoàng dấu đây.
Chúng Dình bước vào nhà. Hắn trạc 35, 36 tuổi, da trắng, mặt dài, trán cao, mũi dọc dừa, tai to, mắt xếch. Hắn mặc bộ quần áo Tả-pú đen, đầu đội mũ nồi.

Dình cất giọng sang sảng:

– Kính chào Lão quan và phu nhân!

Hoàng nhỏm dậy, chống tay trên chiếc chăn len lót dưới lưng, gật đầu:

– Xin chào ngài!

Dình tháo chiếc ô đeo chéo trên lưng, dựng vào bên tường, ngồi xuống bên cạnh bàn đèn.
Hoàng ngồi lên, chiêu chén nước rồi hỏi:

– Ta định đánh lại Cộng sản từ lâu nhưng chưa có thời cơ, quân lực chưa mạnh, ngài thấy thế
nào?

Chúng Dình trịnh trọng thưa:

– Thưa Lão quan và phu nhân, tôi thiển nghĩ, muốn dấy binh làm việc lớn phải có ba điều: Thiên thời, địa lợi, nhân hòa. Địa lợi, ta có rồi, tôi không nói làm gì, xin nói về thiên thời và nhân hòa. Lão quan biết đó, bọn Cộng sản ngày một khép chặt Lão quan. Chúng như tằm ăn lá dâu, tiến từ việc không cho thu thuế, cấm trồng thuốc phiện đến chỗ đưa cán bộ thay thế người của Lão quan.

Vừa qua, chúng bầu hội đồng nhân dân, thay từ Lão quan đến các chủ tịch xã. Các chủ tịch vừa bị gạt đang căm tức, muốn nổi lên. Chúng lại thu súng. Hiện giờ xã đội cũ, dân quân cũ chưa chịu giao cho xã đội mới, dân quân mới. Nếu ta để chậm chút nữa thì bọn chủ tịch mới, toàn là bọn nghèo khổ, sẽ lôi kéo hết dân. Bọn xã đội mới thu hết súng, ta sẽ hết. Hơn nữa, dân tình đang xao xác về chuyện hợp tác xã, không biết thực hư ra sao? Nhân cơ hội này, ta tuyên truyền, lôi kéo, họ ắt theo Lão quan. Thế thì, thời cơ đã đến, trời cho ta thắng Cộng sản đó!

Chúng Dình ngừng lời, xin hút một điếu thuốc phiện rồi nói tiếp:

– Còn về nhân hòa thì, dân Mèo từ trước đến nay vẫn ngưỡng mộ Lão quan, sống chết với Lão quan. Giờ tuy có một số theo Cộng sản nhưng cha anh theo Lão quan. Khi ta nổi lên, khí thế mạnh, họ sẽ chạy theo ta thôi. Hiện nay bên Trung Quốc của chúng tôi đang xây dựng công xã, dân tình cũng xao xác. Tôi sẽ nhân cớ này, tuyên truyền, nói xấu công xã cho dân Mèo sợ, ắt họ sẽ đứng lên chống Cộng sản. Thế là dân ủng hộ ta. Nhân hòa hiện nay là thế!

Hoàng nghe nói, thấy phải, khen Dình hiểu tình hình nội trị Đồng Văn, có thể tin được.

Hoàng và Thuận nhất trí với Dình là trong năm nay phải nổi lên. Hoàng muốn Dình chỉ huy quân đội của mình, nói để khích lệ:

– Hồi 56, 57 ta giả ốm, chữa thuốc mãi không khỏi, Chính phủ Cộng sản phải đưa ta đi chữa thuốc. Ta về Hà Nội. Ở đây ta đã liên lạc được với người của Ngô Đình Diệm, của Mỹ. Mỹ có cho ta máy vô tuyến điện. Ta sẽ liên lạc với miền Nam, với Mỹ. Mỹ – Diệm sẽ đưa máy bay tiếp tế súng đạn cho ta.

Năm nay là năm “con lợn”, Thánh thần dạy ta đánh thế nào cũng thắng. Vậy ta giao cho ngài vàng, thuốc phiện, bạc già để tổ chức thêm người ở Trung Quốc cũng như bên này cho ta!

– Thưa Lão quan, việc chọn người phải như thế nào?

– Nên tổ chức những người buôn lậu, vì bọn này thường bị Cộng sản bắt; những người giàu vì người giàu không ưa Cộng sản. Còn dân chúng thì ta bảo bọn ở các xã lôi kéo, tổ chức.

– Tôi muốn đưa một số người Thổ vào tổ chức, Lão quan thấy thế nào?

– Ta không muốn tổ chức người Thổ. Còn nếu đứa nào thật tâm theo ta thì tùy người mà tổ chức.

Bàn đến tên tổ chức, Dình nói:

– Phàm làm việc lớn, phải có đảng để lãnh đạo, sàng lọc người, có mục tiêu rõ ràng để kêu gọi dân. Trước kia Dịp Chí Tường, Sùng Mí Chiu lập “Cứu quốc tiễu cộng đảng” sau đổi là “Hội đánh rắn đỏ”. Giờ ta cũng phải có tên. Tôi định lấy tên là “Phản cộng tổ chức hội” có được không?

Hoàng gật gù:

– “Phản cộng”, trúng bụng ta lắm, được!

Giữa trưa, Chúng Dình xin phép cáo từ. Hoàng đưa cho hắn một hộp vàng lá, một bọc thuốc phiện để tổ chức thêm quân.

Dình bước ra khỏi ngôi “nhà trắng”. Phiên chợ đang đông, người mua bán chen chúc nhau, ồn ào. Dình lẩn vào đám người trong chợ rồi về biên giới.

*

Lâu nay, khắp các nơi ở Đồng Văn, nhất là ở các chợ loan đi những câu chuyện kỳ lạ. Một hôm, Phạm Minh Đăng ra chợ Phó Bảng, nghe ngóng tình hình, vì lâu nay anh được các chiến sĩ báo cáo, dân tình bàn tán nhiều chuyện lạ lắm.

Đăng mặc quần áo đen, đội nón, ngồi bên cạnh hàng thắng cố. Mấy người dân vừa uống rượu, vừa kể chuyện, vẻ bí mật:

– Hiện nay ở Trung Quốc khổ lắm, người vào công xã phải ăn 36 thứ lá cây. Người ta dắt một con dê đi trước, mọi người xếp hàng đi theo sau. Con dê ăn lá gì, người ta ăn lá ấy. Trong công xã, những người làm được thì một ngày được hai lạng gạo, còn những người không làm được, những người già, trẻ con thì không được gì, chết đói hết. Quân Tưởng đánh về Bắc Kinh, Mao Chủ tịch thua phải chạy rồi!

Người ngồi bên cạnh nói tiếp:

– Tôi nghe nói, hiện nay Mỹ – Diệm chiếm Hà Nội rồi. Chỉ còn Hà Giang là chưa chiếm thôi! Người thứ ba đặt bát rượu, thì thào:
– Ở Lũng Phìn có một con mèo biết hát, hát cao thì trời nắng, hát thấp thì trời mưa. Hát vào lá cây thì quân Cộng sản lăn ra chết như rạ. Khi đoàn dân công Mèo ta đi đến Bắc Sum, gặp hai con hoẵng đang nói chuyện với nhau. Tôi lại nghe nói, ở Pó Quang có hai con rồng đánh nhau. Rồng đỏ thua. Rồng trắng thắng. Ở phố Đồng Văn người ta thấy hai mặt trăng đánh nhau, nóng quá đến nỗi ba con trâu bị chết. Đánh nhau một hồi, trăng đỏ thua, trăng trắng thắng. Thế nghĩa là Cộng sản sẽ thua Mỹ – Diệm đấy.

Mọi người ngừng chuyện, bàn tán. Đăng đứng lên đi đến hàng bắp. Mấy người tụ tập bàn chuyện. Tiếng nói vọng ra:

– Pháp thả một con ma về Đồng Văn. Bộ đội bắn con ma không chết, bộ đội phải chạy hết!

Hàng trăm câu chuyện huyền hoặc như thế lan tràn hết nơi này đến nơi khác trong huyện.
Nhiều người dân tin, lo ngày đói kém, loạn lạc sẽ ập đến.

*

Mã Học Văn, Mã Chính Minh cưỡi hai con ngựa hồng và bạch đi nước kiệu trên đường. Sau hai người là Giàng Sè Páo và Vàng Vạn Ly giục ngựa chạy theo.

Đi được một đoạn, Văn kìm ngựa, chờ cho Páo và Ly đi ngang, quay sang hỏi:

– Các anh có biết, hôm nay lão quan triệu tập chúng ta họp bàn việc gì không?

– Thưa lão tướng, không ạ! – Páo trả lời.

Văn quay sang nhìn Páo. Páo có thân hình to lớn, tóc hung, mắt sâu, cổ đeo ba kiềng, mũi khoằn như mỏ diều hâu. Trước trán Páo có một hạt kim cương xanh biếc. Páo rạch trán ra gắn viên kim cương vào đó. Người ta thường gọi Páo là ông “Tam thị” (ông ba mắt)

Páo vốn là chân tay thân tín của Văn. Văn tin tưởng Páo, xin với Hoàng cho làm tổng giáp Phú Lúng. Thấy Páo giàu có, trấn ngự cả vùng Phú Lúng, giáp với đất Trung Quốc, Hoàng nghe lời Văn, phong Páo làm tổng giáp. Sau Cách mạng, Hoàng vẫn giữ Páo làm chủ tịch xã Phú Lúng. Vừa qua, nhận được lệnh họp mưu việc lớn, Văn xin cho Páo cùng dự.

Văn nghe Páo trả lời, mỉm cười, cho Páo chính trị kém, chậm hiểu tình hình. Văn lại quay sang Vàng Vạn Ly:

– Anh có đoán được không?

Ly đoán lờ mờ, nhưng không dám nói vì sự việc quan trọng quá, sợ nói ra mà không đúng thì mất đầu. Nhất là sau này bại lộ, Hoàng lại truy người để lộ thì oan gia. Nghe Văn hỏi, Ly muốn nói thật vì Ly được Văn coi như người nhà. Văn trước kia là bạn với bố Ly, tổng giáp Vần Chải. Sau khi bố Ly chết, Văn coi Ly như con nuôi, thường cho tiền, thuốc phiện. Đã mấy lần Văn định xin Hoàng cho Ly làm tổng giáp. Nhưng vì thấy Ly tiền ít, đã kiệt quệ, không địch nổi Sùng Vạn Giàng nên Văn không xin nữa, Ly thường tổ chức dân xã Vần Chải chống việc thu thuế của Chính phủ, đánh đuổi cán bộ nên được Hoàng tin dùng, cho bàn việc lớn.

– Thưa lão tướng! Con đoán là chuyện tối quan trọng, quan hệ đến vận mệnh quốc gia… Văn khen Ly nhạy bén rồi hạ giọng:
– Đúng rồi, việc gì rồi hôm nay các ngươi sẽ biết!

Bốn con ngựa lại sải dài trên đường về Sà Phìn.

Khi đến đoạn đường rẽ xuống dinh Sà Phìn, đoàn của Văn gặp Vàng Dúng Mỉ và Lý Nhè Lùng đang đi tới. Mọi người chào hỏi, đưa bi-đông rượu mời nhau rồi cùng vào dinh.

Văn nhìn Lý Nhè Lùng có vẻ hài lòng. Gia đình Lý Nhè Lùng ở Sơn Vĩ, đã từng ba đời làm tướng phỉ, tung hoành ở vùng biên giới xa xôi. Trước kia Dương Trung Nhân đã bao lần cho quân tiêu diệt Lùng, nhưng không diệt được, quân Nhân còn bị phỉ của Lùng giết rất nhiều. Từ ngày Hoàng thắng Dương, Lùng quy hàng Hoàng, đem phỉ của mình nhập vào quân Hoàng. Hoàng cho Lùng làm chủ tịch xã Sơn Vĩ, trấn ải vùng biên giới hiểm yếu này. Lợi dụng chức vụ, Lùng chuyên buôn lậu thuốc phiện giữa Trung Quốc và Đồng Văn. Lùng làm giàu nhanh chóng. Hắn lấy tới năm vợ. Mới cưới một cô vợ trẻ đẹp, hắn yêu quý lắm. Lùng thích chơi ngựa. Những con ngựa hay, đẹp, bao nhiêu tiền hắn cũng mua. Con ngựa hồng của Lùng có nước đi hay nhất Đồng Văn.

Một tên lục lâm, một tướng phỉ có kinh nghiệm như thế mà được xung vào đội quân chống Cộng thì còn gì bằng.

Văn bước vào hậu cung. Trong đó có những nhân vật thân tín nhất của Hoàng. Những tướng, những tên đứng đầu các xã đều có mặt, ngồi trên hàng ghế quây quanh chiếc bàn dài. Lần lượt từ trên xuống dưới: Vàng Chúng Dình, Hầu Vạn Quả, Sùng Mí Chiu, Giàng Vạn Sùng, Sùng Vạn Lù, Thào Sè Na, Vàng Chỉn Cáo, Giàng Sàn Sấn. Ngoài ra còn có những tên chỉ huy mới: Lồ Sinh Ly, Giàng Mí Thùng, Lồ Cho Ván.

Mọi người yên vị thì Hoàng, Mỹ Thuận, Chí Song, Chí Ân bước ra. Hoàng chủ trì cuộc họp. Sau khi nhìn các đại biểu một lượt, Hoàng nói:
– Hôm nay ta triệu tập các anh để thảo luận một việc tối quan trọng. Từ lâu rồi, chúng ta bị Chính phủ Cộng sản o ép. Chúng bênh vực bọn dân nghèo hèn, cướp dần quyền lợi của chúng ta. Chúng mở ra phong trào “xây dựng khu tự trị”, rồi “cải cách dân chủ” để đấu tố, gạt chúng ta ra khỏi chính quyền, thu vũ khí của chúng ta. Chúng không cho chúng ta trồng thuốc phiện, thu thuế, bắt chúng ta làm đường Đồng Văn. Biết đến bao giờ làm xong đường? Thời xưa, thằng Pháp giàu thế mà cũng không dám nghĩ đến chuyện làm đường Đồng Văn này. Mà làm đường cho chúng đem xe lên lấy hết của cải của ta, đem quân nhanh để đàn áp ta à? Huyện Đồng Văn đa số dân không biết chữ, có công việc gì đều do cán bộ Kinh, Thổ giải quyết. Chúng coi ta như trẻ con.

Nói đến đây, Hoàng vừa tỏ ra xúc động, thương những người của mình bị o ép, vừa mệt vì hết hơi thuốc, tạm nghỉ. Chí Song ì ạch kéo cái bụng phệ đứng lên, trịnh trọng nói:

– Tôi vừa họp ở Trung ương, về đến Khu thì được lệnh của ông tôi, tôi về ngay Hà Giang gọi anh Ân cùng về. Xin có vài ý kiến. Đúng như ông tôi đã nói, chúng ta đã vất vả hơn mười năm nay rồi, tới nay người già gọi các anh đến đây làm việc tốt. Ở trong hàng ngũ Cộng sản, tôi biết rõ. Chúng ta mà không nổi lên thì rồi mất hết. Ngay như tôi, bề ngoài là cán bộ khu, anh Ân là cán bộ tỉnh, mà chúng nó coi như bù nhìn. Các anh phải nỗ lực mà làm. Có tôi và anh Ân giúp đỡ. Phải đánh, không đánh thì dân coi ta như cây gỗ mục, như bù nhìn!

Chí Ân đứng lên mím môi tỏ vẻ căm giận, đập tay xuống bàn:

– Bọn cán bộ Kinh lên đây o ép chúng ta. Vợ thì bị chúng hủ hóa, chồng thì bị dùng như trâu ngựa, các anh có ức không?

Sau khi rít liền mấy điếu thuốc, Hoàng hồi sức, nói tiếp:

– Các anh còn nhớ đến vua Đà, Tổ của người Mèo Đồng Văn chúng ta không? Ta xin nhắc lại chuyện đó để các anh tưởng nhớ đến khí tiết của cha ông ta. Trước kia, bọn Thổ và bọn Xạ Phang chiếm đất ở Đồng Văn này. Sau đó một tên tù tưởng người Lô Lố tên là Ngô Minh Quân đưa 10 vạn tên Lô Lố di cư xuống Đồng Văn, sinh sống ở đây. Vua nhà Nguyễn sai bọn người Thổ cầm quân đánh bọn Lô Lố nhưng không tiêu diệt được chúng.

Cách đây khoảng 3 thế kỷ, người Mèo ta di cư xuống. Lúc này bọn Lô Lố chiếm hết đất. Người Mèo ta đành phải làm thuê ruộng đất cho chúng. Bọn Lô Lố áp bức người Mèo ta hết sức dã man, bắt ta nộp cống vật, mật gấu, xương hổ, mật ong, thú rừng và gái đẹp. Chúng còn đánh đập người Mèo tàn khốc. Con gái Mèo ta đi qua ruộng lúa của chúng, chúng bảo, váy người Mèo rộng làm rụng hoa lúa, phải đền, tức là phải cho chúng hiếp. Người Xạ Phang cũng hùa vào áp bức người Mèo ta.

Không thể chịu được, một lãnh tụ Mèo ta là Sùng Chí Đà đã phất cờ khởi nghĩa, đánh lại bọn Lô Lố và Xạ Phang. Toàn thể người Mèo ta theo. Sùng Chí Đà xưng vua và đặt là “Thuận thiên chúa”. Quân Mèo ta đánh đâu thắng đó, quét quân Lô Lố và Xạ Phang như quét kiến. Ta diệt 10 vạn tên Lô Lố, xương chất thành núi, máu chảy thành sông.

Thế là dân Mèo ta thắng. Vua Đà dựng thành ở Đường Thượng.

Các anh có thấy không? Bọn người Kinh lên đây không khác gì bọn Lô Lố. Bọn Thổ không khác gì bọn Xạ Phang. Chúng ta phải noi gương vua Đà, đứng lên quét hết chúng đi. Cứ nổi lên! Nhân dân cả huyện này là của ta cả. Cách mạng nó không có nhà ở, không có dân, ta không cho nó ăn thì nó chết. Việc này không phải chỉ riêng chúng ta làm. Ta đã liên lạc với Mỹ – Diệm. Họ đã hứa, sẽ ủng hộ ta.

Họp bàn như thế, ai có ý kiến gì thì bổ sung đi.

Hoàng quay lại nhìn xung quanh một lượt. Vàng Chỉn Cáo nghển cái cổ gầy khẳng khiu:

– Nghe Lão quan nói thế, chúng tôi thấy rất đúng. Nếu tất cả đồng tâm hợp lực tất sẽ lấy được Đồng Văn. Nhưng súng đạn sợ không đủ?

Hoàng xua tay:

– Khi chúng ta dùng hết súng đạn của Đồng Văn thì Mỹ và Ngô Đình Diệm sẽ cho máy bay tiếp tế cho chúng ta.

Mã Chính Minh từ nãy vẫn yên lặng ngồi nghe, giờ mới lên tiếng hỏi:

– Liên lạc trong bao lâu thì mới có máy bay đến ạ?

Hoàng giải thích ngay:

– Không sợ lâu đâu. Nước nào xảy ra việc gì thì người Mỹ cũng biết, vì người ta có máy vô tuyến điện. Chúng ta nói chuyện gì thì họ cũng nghe thấy hết. Ta đã cử người đi liên lạc rồi. Còn thắc mắc gì nữa không?

Mọi người im lặng, trong bụng còn thắc mắc nhưng không dám hỏi, sợ Hoàng cho là nhát gan, không quả quyết. Người nọ nhìn người kia, Giàng Vạn Sùng nói:

– Chúng con không còn thắc mắc gì nữa.

– Thế thì ta phân công.

Hoàng nói xong, đọc bản danh sách viết sẵn:

– Trước hết ta chia số người chỉ huy thành hai bộ phận. Bộ phận bí mật hoạt động trong lòng địch gồm có: Sùng Vạn Lù, Sùng Mí Chiu, Hầu Vạn Quả, Thào Sè Na, Mã Chính Minh.

Bộ phận trực tiếp chỉ huy quân ta đánh nhau với Cộng sản có: Vàng Chúng Dình, Giàng Vạn Sùng, Vàng Chỉn Cáo, Lý Nhè Lùng, Giàng Sàng Sấn, Vàng Vạn Ly.

Thay ta chỉ huy chung là Mã Học Văn. Tổng chỉ huy quân đội là Vàng Chúng Dình. Phụ trách ngoại giao là Hầu Vạn Quả.
Phụ trách kinh tế là Sùng Mí Chiu. Riêng về vũ khí, Thào Sè Na cai quản.
Hoàng phân chia xong, ngừng lời. Bọn chúng bàn bạc. Để dễ dàng chỉ huy, chúng nhất trí chia Đồng Văn làm hai khu vực (tức là hai mặt trận):

Khu I gồm các xã phía tây, từ Cắn Tỷ đến Sủng Là. Chỉ huy chung là Vàng Chỉn Cáo. Khu II gồm các xã phía đông, từ Sà Phìn đến Sơn Vĩ do Giàng Vạn Sùng phụ trách.

Cuối cuộc họp, chúng bàn kế hoạch đánh. Giàng Vạn Sùng nói:

– Bây giờ lão quan đi thăm các xã, động viên dân chúng, hiểu dụ nhân tâm. Như thế dân sẽ theo, nhân đó ta nổi lên cướp các xã.

Nhiều tên khen phải. Hoàng xua tay:

– Không được. Làm như thế sẽ lộ, việc lớn chẳng thành. Trước hết ta sẽ về Hà Nội, lấy cớ là họp Quốc hội. Như thế có hai điều lợi. Nếu như các anh đánh mạnh, quân ta thắng thì tất Cộng sản sẽ phải cho ta lên điều đình với các anh. Nhân đó ta bắt chúng phải trả Đồng Văn về cho chúng ta, ta tha hồ tự do mọi mặt. Nếu như các anh thua, ai bị bắt thì ta xin với Quốc hội tha cho các anh. Ở đó, Cộng sản sẽ không nghi ngờ gì ta, ta chỉ huy các anh đến cùng, ta liên lạc được với Mỹ – Diệm.

Hầu Vạn Quả cười khểnh. Ai cũng bảo, lão già lẩm cẩm rồi, suốt ngày nằm bên bàn đèn, biết gì chuyện thiên hạ? Té ra là nhầm, hắn ta thâm lắm đấy chứ. Quả này còn lạ gì, hắn chuồn về Hà Nội, tội vạ để bọn ở đây gánh hết, ném đá giấu tay. Mình ở đây thắng, lão về ăn phần, cướp hết quyền lợi, kể công chỉ huy. Mình ở đây thua, thằng nào chết thì uổng mạng đã đành, nhưng thằng nào thua, rủi có bị bắt, hắn ta chối phắt, phủi tay, có khi còn gán ta tội nặng hơn. Hắn ta vẫn vô tội. Khôn thật, dùng xương máu của người khác để mưu cầu danh lợi. Nham hiểm như thế là cùng. Được rồi, ta sẽ dùng độc trị độc, để rồi xem thằng nào hơn thằng nào?

Nghe Hoàng nói xong, Chí Song đứng lên trịnh trọng:

– Các anh cứ yên trí. Nổi lên, là tôi và anh Ân sẽ lên giúp các anh. Thắng thì thôi, thua thì tôi đề nghị với Trung ương xí xóa mọi chuyện ngay. Xin lấy danh dự thề với các anh, tôi không bỏ rơi các anh đâu! Tôi sẽ sống chết với các anh cho đến hơi thở cuối cùng.

Mỹ Thuận từ đầu đến giờ ngồi im lặng nghe, giờ muốn thổ lộ chí khí của mình. Hoàng cũng muốn cho các tướng thấy vợ mình còn giữ được tinh thần, chí khí như xưa nên ra hiệu cho mọi người im, giới thiệu vợ phát biểu. Mỹ Thuận tỏ ra xúc động nói:

– Thấy các vị bàn việc lớn, tuy là phụ nữ nhưng tôi cũng thấy phấn khởi. Tôi thấy rằng, người Mèo ta nghe hiệu lệnh là nó khắc cầm súng ra đánh Cộng sản ngay. Chỉ sợ ta không làm thôi. Bây giờ các anh phải cố gắng, phải làm kịch liệt, làm đến khi thành công chứ không được giữa chừng bỏ dở.

Mọi người bàn tán khen ngợi, Hoàng kết thúc:

– Chúng ta như cá ở dưới suối, Cộng sản như kiến hai bên bờ. Nước cạn thì kiến tha cá, nước lớn thì cá nuốt kiến. Ta phải làm cho nước suối lớn, tha hết bọn Cộng sản đi!

😍😍Nếu bạn thấy nội dung này có giá trị, hãy mời bần đạo một ly cà phê nhé!😍😍